Trẻ phát triển toàn diện hơn nhờ vào đồ chơi

Đồ chơi đóng vai trò rất quan trọng trong sự phát triển của một đứa trẻ. Nghiên cứu cho thấy rằng việc học tập của trẻ em chủ yếu thông qua việc chơi - và không gì khác hơn chính là một món đồ chơi. Khi chơi với đồ chơi trẻ có thể  học hỏi và phát triển những kỹ năng khác nhau giúp chúng thành công trong học tập và trong cuộc sống. Đồ chơi mang tính giáo dục sẽ giúp trẻ phát triển ý thức về bản thân, trách nhiệm đối với bản thân và những người khác, hành vi xã hội, hoàn thiện các kỹ năng vận động, quan sát, kỹ năng tư duy logic, giải quyết vấn đề, bên cạnh các kỹ năng cơ bản như nghe, nói, đọc, viết.

Học từ các khối nhựa, gỗ.

Những vật hình khối giúp trẻ nhận thức được không gian ba chiều, khái niệm sau này sẽ là nền tảng cho những bài hình học, vật lý, kiến trúc và kỹ thuật. Trẻ mẫu giáo thích tưởng tượng những vật hình khối có kích cỡ to, vừa, nhỏ như đó là bố, mẹ và con. Qua đó, trẻ thể hiện sự hiểu biết về những mối tương quan kích cỡ trong thế giới thật.

Với những đồ chơi như khối gỗ, đất nặn, lego, bút vẽ…, bé có thể sáng tạo ra những tác phẩm có hình thù đa dạng theo cách riêng của bé mà không bị gò ép theo khuôn mẫu nào. Một khảo sát cho thấy “Bé có thể tạo ra tác phẩm nghệ thuật với nhiều màu sắc và phức tạp hơn khi bé được tự do vui chơi và sáng tạo chúng”. Bác sĩ nhi khoa D.W. Winnicott cho rằng: “Nếu bé được được tự do hoạt đông vui chơi thoải mái với đồ chơi  thì bé sẽ có khả năng sáng tạo rất cao”

Học qua đường nét.
Hầu hết trẻ ba tuổi thích vẽ hay viết nguệch ngoạc. Dù với bạn, những đường nét đó là vô nghĩa nhưng chúng lại rất ý nghĩa đối với "tác giả" của chúng. Bé  học cách pha màu cho một bức tranh, rồi bé tự tạo ra những màu sắc theo ý thích như ông mặt trời thay vì buổi sáng vàng rực buổi chiều sẽ có màu đỏ ối, mái ngói nhà ông bà ngoại màu nâu vì là ngôi nhà cổ, còn căn nhà mới của nhà bé sẽ có màu gạch tươi sáng. Cha mẹ nên cho bé chơi nhiều loại đồ chơi khác nhau để giúp bé có thể phát triển khả năng về trí tuệ và thể chất một cách toàn diện nhất.

Vốn tính hiếu động, cùng trí tưởng tượng phong phú, bé có thể bôi vẽ lên tường, hay ghế sofa, đổ đầy nước ra nhà. Chắc chắn sẽ khiến cha mẹ rất cáu giận. Nhưng thay vì mắng mỏ bé, cha mẹ nên tạo cơ hội cho bé một khoảng không gian riêng trong nhà để bé được tự do vui chơi và thỏa sức sáng tạo. Trái lại, nếu bị cha mẹ cấm đoán, bé sẽ tỏ ra bướng bỉnh, không vâng lời và thụ động

Học khi hát, múa và đóng kịch
Hát những bài hát ngắn giúp trẻ 3 tuổi thưởng thức âm thanh theo lời bài hát và là bước chuẩn bị cho trẻ học đọc sau này. Khi 4 tuổi, chúng có thể hát những bài hát dài hơn, múa những bài múa đơn giản theo nhịp điệu của những nhạc cụ như trống, thanh gõ, và trống lắc. Hát và múa cũng giúp trẻ tự nhiên, linh động và sáng tạo, những điều rất cần ở các lĩnh vực khác trong cuộc sống. 

Khi trẻ giả vờ “nhập vai”, “đóng giả” với những con búp bê, chúng sẽ học cách giao tiếp, thể hiện những suy nghĩ, ý tưởng và cảm xúc và cách đàm phán, hợp tác với những người xung quanh. Đồ chơi là công cụ rất quan trọng cho sự phát triển của trẻ em vì trẻ em học chủ yếu từ thực hành trực tiếp, không chỉ qua quan sát đơn thuần.

Học từ trí tưởng tượng trong chuyển động.
Khi chơi với những đồ chơi như xe hơi, xe tải, máy bay, tàu lửa..., và giả vờ hồi hộp vì tốc độ, trẻ mẫu giáo cảm thấy lớn mạnh và trưởng thành. Khi trẻ tưởng tượng và chơi trò đi xe trên một con đường dài, có thể trẻ đang nghĩ cách vượt qua nỗi lo lắng vì phải xa rời người thân. Hoặc khi bé tưởng tượng mình là một phi công lái máy bay thật sự, thì lúc ấy bé sẽ cố gắng lái thật tốt để đưa những hành khách của mình hạ cánh an toàn, và khi đó giúp bé trưởng thành hơn trong suy nghĩ của mình

Học từ trò chơi ghép hình
Trò chơi ghép hình là một trong những đồ chơi kích thích sự sáng tạo ở bé nhằm phát triển khả năng suy luận về không gian, quan sát những kiểu mẫu và chi tiết, thực tập sự phối hợp tay và mắt. Chúng sẽ tiến từ những bài tập ghép hình khoảng 10 miếng tới nhiều miếng hơn và tạo ra nhiều hình thù đa dạng khác nhau. Bé kết hợp những nhân vật trong bộ phim hoạt hình như chú siêu nhân hay ngôi nhà hoa hồng, và sau đó chăm chú lắp ghép theo trí tưởng tượng của mình

Những bài tập lắp ghép không nên quá khó (sẽ gây bực dọc!) hay quá dễ (gây chán nản!) nhưng nên vừa đủ thách thức trẻ để dạy chúng tập trung và kiên trì giải toán. Nếu cho một nhóm cùng làm, chúng có thể làm được những bài tập ghép hình rất khó, đồng thời trẻ học được cách cộng tác để giải lắp ghép tốt hơn

Học khi chơi ngoài trời

Ðộng tác chạy và trèo làm cho trẻ phát triển những kỹ năng vận động, củng cố cơ bắp và sức khỏe của mình. Vì ngoài sân trẻ ít bị giám sát hơn trong lớp nên sân chơi cũng là nơi hoạt động chung để học những bài học có tính xã hội. Ngoài sân, trẻ học cách chia sẻ và thay phiên nhau, bày trò để chơi chung. Khi xung đột nảy sinh, chúng giải quyết bằng cách của chúng, học cách thương lượng và đánh giá khả năng của một nhóm bạn. 

Hãy để bọn trẻ được chơi với nhau. Thi thoảng, bạn nên mời bạn bè có con cùng lứa tuổi đến chơi để tạo điều kiện cho bọn trẻ được vui đùa. Hoặc những buổi chiều hãy đưa con đến công viên, xuống sân chơi của khu tập thể, chung cư cho bé được chơi đùa với các bạn.

Học khi giả vờ đọc

Một số ít trẻ mẫu giáo có thể đọc thật, nhưng thường thì chúng không biết đọc và chỉ thích lướt qua những quyển sách nào có nhiều hình minh hoạ. Trẻ 4 tuổi có thể nghe một câu chuyện nhiều lần rồi và "đọc" chuyện đó theo trí nhớ cho bạn cùng lớp. Kiểu đọc giả vờ này, cũng như viết giả vờ, là khúc dạo cần thiết cho việc đọc và viết thực sự. Những lúc ấy, trẻ đang học ba bài học quan trọng: kể chuyện có mở đầu, nội dung và kết thúc; chia sẻ câu chuyện với những người khác; và kết bạn thật sự với sách.

Mong muốn con học giỏi là điều chính đáng, muốn con luôn khỏe mạnh là điều tốt, nhưng cha mẹ cũng nên biết rằng con mình cũng cần vui chơi để khôn lớn và trưởng thành. Nên cân đối giữa việc học và chơi của trẻ dù ở bất cứ độ tuổi nào.

Picnictoy tổng hợp