Đồ chơi được phân loại căn cứ theo nghiên cứu của nhóm tác giả Smith, T. P. với tựa đề “Hướng dẫn xác định độ tuổi của đồ chơi: Liên hệ tuổi của trẻ em với đặc tính của đồ chơi và phương thức chơi”, thực hiện theo yêu cầu của Ủy ban An toàn Sản phẩm Tiêu dùng (CPSC, Mỹ).
Nhóm Đồ chơi Xây dựng không chỉ mang tính đơn thuần là xây nên tòa tháp từ những viên gạch mà nó còn bao gồm rất nhiều loại đồ chơi xây dựng đa dạng khác. Trẻ phải học cách làm theo hướng dẫn, khả năng tập trung và sử dụng kỹ năng vận động tinh, đôi khi còn đòi hỏi cả tinh thần làm việc nhóm để có thể tạo ra công trình, đồ vật trẻ yêu thích. Thông qua việc chơi đồ chơi xây dựng, trẻ nhận ra rằng các bộ phận của đối tượng liên kết với nhau không chỉ theo hình thức bên ngoài và còn theo logic bên trong của chính nó. Ngoài ra, trò chơi xây dựng còn giúp trẻ tìm hiểu về những loại chất liệu, màu sắc, kích thước và trọng lượng khác nhau cũng như học thêm từ ngữ để có thể diễn đạt ý tưởng của mình.
Nhóm đồ chơi xây dựng bao gồm đồ chơi khối và đồ chơi khối ráp hình
Đồ chơi khối
Nhóm đồ chơi này bao gồm việc sử dụng các khối để xây nên một thứ gì đó mà không theo một tổ chức, quy tắc nào cả. Thông qua đồ chơi này, khả năng cầm nắm và điều khiển đồ vật của trẻ sẽ tăng lên đáng kể. Sau đó, bé sẽ sử dụng các khối có chủ ý hơn nhằm tạo ra một công trình nào đó như tháp hoặc nhà ở. Kích thước và trọng lượng khối sẽ khác biệt tùy thuộc vào độ tuổi của bé.
Ảnh minh hoạ
Đồ chơi khối ráp hình
Đồ chơi khối ráp hình cũng tương tự như đồ chơi khối, chúng được dùng để tạo ra đồ vật giống như trong cuộc sống. Tuy nhiên, đồ chơi khối ráp hình có sự khác biệt rõ rệt ở chỗ đồ chơi bao gồm các khối có thể kết nối lại với nhau hoặc được cố định ở một vị trí cụ thể. Mỗi cách lắp ghép khác nhau sẽ tạo ra những tác phẩm khác nhau. Chất liệu tốt nhất để làm đồ chơi này là gỗ sồi vì chúng không tạo nên những vết lõm hoặc bị bong, tróc trong quá trình chơi.
Đồ chơi khối ráp hình mang lại cho trẻ những lợi ích sau đây:
- Giúp trẻ phát triển kỹ năng vận động bàn tay. Từ việc cầm nắm những vật liệu đơn giản, trẻ có thể sử dụng vào việc xây dựng nên những khối có mục đích. Trong quá trình xây dựng, các cơ bàn tay, sự nhạy cảm của ngón tay, tính chính xác, sự phối hợp của mắt, tay, não và các bộ phận khác phát triển rõ rệt.
- Kích thích trí tưởng tượng và óc sáng tạo của trẻ, sự phối hợp tay-mắt, phát triển khả năng sáng tạo độc lập và ý thức hoàn thành các tác phẩm.
- Việc xây dựng nên các khối hình học khác nhau (như hình trụ, hình bóng) cũng là một quá trình suy nghĩ tích cực. Nó giúp trẻ học hỏi về nguyên tắc thống nhất, cấu trúc giao diện, phát triển khả năng suy luận không gian và kích thích các giác quan. Hơn thế nữa, trò chơi khối ráp hình tạo cho trẻ một không gian chơi tự do để trẻ sáng tạo, sắp xếp và phát triển kỹ năng chơi của mình.
- Khi chơi đồ chơi lắp ráp với bạn bè, trẻ còn phát huy được tính đoàn kết và hợp tác cũng như sự phối hợp khéo léo giữa tay và mắt. Trẻ có thể dần nhận biết được mối liên hệ của đố vật qua các dạng đồ chơi như thế. Mỗi khi hoàn tất được một món đồ lắp ráp, trẻ lại càng thấy tự tin vào bản thân hơn.
Picnictoy lược dịch
Nguồn:
- Smith, T. P. (ed.) (2002), Age determination guidelines: Relating children’s ages to toy characteristic and play behavior, Consumer Product Safety Commission, United States
- National Association of Toys and Leisure Libraries (2008), Good toy guide, London, [Online], Available: http://www.toyshopuk.co.uk/charities/natll.php [11 Apr 2013]