Không chỉ mang đến cho bé thế giới đầy màu sắc tươi vui, đồ chơi còn là phương pháp không thế thiếu trong củng cố và phát triển thể chất cho bé. Điển hình trong những tác dụng phát triển thế chất cho bé trong vui chơi có thể nhắc đến 3 hiệu quả sau đấy.
Giác quan nhanh nhạy hơn
Các chuyên khoa nhi khoa cho rằng năm giác quan đóng vai trò vô cùng quan trọng trong quá trình phát triển thể chất của trẻ. Bởi vì, thông qua giác quan, trẻ có thể cảm nhận, tiếp xúc và học hỏi những điều mới lạ trong cuộc sống.
Khi mới chào đời, bé chưa nhìn được nhiều. Thường thì bé chỉ nhìn được những thứ cách 20-30 cm như khuôn mặt ghé sát của mẹ. Học viện nhi khoa Mỹ khuyến cáo, nên chọn đồ chơi, nhất là đồ chơi treo có màu sắc tương phản cho bé trong giai đoạn này. Các màu sắc tương phản mạnh gồm trắng – đỏ, trắng – đen hoặc đỏ - đen, với những đường cong và chuyển động được để kích thích thị giác phát triển ở bé. Hãy kích thích thị giác cho bé sơ sinh bằng cách treo một đồ chơi chuyển động có độ tương phản cao trên nôi (cũi) của bé.
Ngược lại với thị giác, ngay từ lúc chào đời, thính giác của bé đã phát triển khá tốt. Bé có thể nhận ra giọng mẹ ngay và sớm nhận ra giọng của người thân khác. Vài tháng đầu, bé tìm hiểu thế giới qua âm thanh tốt hơn bất kỳ giác quan nào.
Cha mẹ có thể kích thích thính giác cho bé thông qua âm nhạc và đồ chơi nhạc. Hãy bế bé rồi đu đưa trong một giai điệu nhạc nhẹ hoặc gắn những chiếc chuông nhỏ, nhẹ vào bao tay hay tất của bé. Sự kết hợp giữa đồ chơi chuyển động và phát nhạc chắc chắn sẽ thu hút bé. Khi trẻ lớn hơn, cha mẹ có thể đưa cho trẻ một bức tranh động vật và mô tả tiếng kêu hót của con vật đó hoặc đọc cho trẻ những cuốn sách và dạy trẻ những bài hát đơn giản.
Chạm vào chính là cách để trẻ học hỏi. Cha mẹ không nên lo lắng vì trẻ thích chạm (sờ) vào mọi thứ là chuyện rất tự nhiên. Cha mẹ nên cho trẻ các món đồ chơi vải mềm để trẻ sờ vào. Tìm các đồ chơi bằng chất liệu, kết cấu khác nhau để trẻ được khám phá.
Hoàn thiện và tối ưu hóa các kỹ năng vận động
Phát triển kỹ năng vận động thô và vận động tinh là bước phát triển song hành thứ hai cùng với việc phát triển các giác quan. Khi trẻ nhìn, ngửi, nghe, nếm hoặc sờ thấy được, các cơ vận động sẽ được kích thích và phát triển.
Hầu hết các hoạt động chơi đều năng động và làm tăng các kỹ năng vận động tinh, vận động phối hợp và sự linh hoạt. Còn những trò chơi khác như đá bóng, chạy, nhảy dây… thì lại là những bài tập cần thiết cho khả năng vận động thô. Những hoạt động này đều giúp trẻ học được mối quan hệ nguyên nhân – kết quả, quy luật bảo tồn khối lượng, luật bất biến, v.v.
Các trò chơi vận động, đặc biệt là trò chơi ngoài trời cũng là cách trẻ tăng cường thể lực. Có một yếu tố mà cha mẹ cần quan tâm là không nên so sánh các trò chơi tranh đua mang tính thể lực giống với việc đánh thật và cũng không nên cho rằng đứa trẻ đó là "hung hăng" đơn giản chỉ vì chúng thích chơi một loại trò chơi nào mà chúng thích. Hãy để trẻ được chơi và cảm thấy thích thú với kiểu chơi vận động ấy. Những hoạt động này có thể góp phần làm phát triển các cơ, tăng sự vận động, cơ thể khỏe mạnh và phát triển nhận thức. Những bé gái tham gia vào các trò chơi vận động thường xuyên từ lúc nhỏ khi lớn lên có nhiều khả năng họ sẽ thích chơi thể thao. Những đồ chơi phổ biến có tác dụng thúc đẩy sự phối hợp giữa các cơ quan của cơ thể và giúp cơ thể cân bằng cũng như làm cho tay và chân chắc khỏe là chơi xếp hình, xe đạp, đồ chơi thể thao (bóng rổ, bóng đá, bóng bàn, đồ dùng cho bơi lội), đồ chơi vận động ngoài trời (dây nhảy, diều, lưới nhảy).
Linh hoạt hơn trong phối hợp tay và mắt
Đây là kỹ năng phối hợp giữa thị giác và kỹ năng vận động tinh. Các kỹ năng thể chất và sự phối hợp chính xác với tay và mắt được phát triển thông qua những lúc trẻ cầm nắm đồ vật, vươn tay để với lấy, cầm – nắm, đập – lắc, kéo – đẩy, quăng – nhặt, ném – chụp, bò lê, chạy nhảy, leo trèo, tô vẽ - viết chữ và cân bằng cơ thể.
Sự khéo léo và linh hoạt trong phối hợp mắt và tay sẽ được phát triển thông qua cách điều khiển các đồ vật của trẻ trong khi chơi.
Picnictoy tổng hợp
1. Vui chơi giúp kích thích giác quan của bé, Available: http://www.shoptretho.com.vn [14 Mar 2013]
2. Goldstein, J., Active Play and Healthy Development, British Toy & Hobby Association, [Online], Available: http://www.btha.co.uk [14 Mar 2013]